Dư luận về vị trí của Ông Bob Kerrey tại Đại học Fulbright VN

Ông Bob Kerrey phát biểu trong Lễ nhận quyết định thành lập Đại học Fullbright Việt Nam ngày 25/5/2016 tại TPHCM.

Gia Minh, PGĐ Ban Việt ngữ RFA

Vai trò chủ tịch hội đồng tín thác Đại học Fulbright tại Việt Nam của Ông Bob Kerrey tiếp tục là đề tài bình luận giữa những ý kiến ủng hộ và phía phản đối. Gia Minh ghi nhận quan điểm của một số người từng tham chiến trước đây cũng như sống ở miền bắc xã hội chủ nghĩa về tranh cãi đó.

Khép lại quá khứ

Đại tướng Phạm Văn Trà, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng Việt Nam, được mạng báo Trí Thức Trẻ phỏng vấn về vụ việc chủ tịch Hội đồng Tín Thác Đại học Fulbright Việt Nam của Ông Bob Kerrey. Một cựu chiến binh từng chỉ huy một đơn vị Thủy Bộ Không Phối hợp - SEAL của Hoa Kỳ trong cuộc chiến Việt Nam. Đầu năm 1969, đơn vị của ông này tiến hành một cuộc tập kích vào ấp Thạnh Phong ở Bến Tre khi có tin lãnh đạo cấp cao của Việt Cộng về họp cùng bí thư chi bộ địa phương. Hậu quả có 24 người bị giết chết, trong đó có 14 phụ nữ, trẻ em và một cụ già.

Trong trả lời phỏng vấn của mạng Trí Thức Trẻ Ông Phạm Văn Trà nhắc lại chủ trương của Việt Nam là ‘khép lại quá khứ, hướng đến tương lại’, cho rằng đó là một chủ trương đúng đắn.

Đại tá Bùi Văn Bồng, nguyên trưởng đại diện báo Quân đội Nhân dân tại Đồng bằng Sông Cửu Long, đưa ra quan điểm về chủ trương vừa nêu nhất là trong bối cảnh đang có tranh luận về vụ việc Ông Bob Kerrey:

“Đang có (chủ trương) khép lại quá khứ thì đừng nhắc lại gì cả. Hơn nữa trước khi trong chiến tranh ông ấy có những chuyện như thế nhưng nay ông quay lại giúp xây dựng cho đất nước Việt Nam thì ý nghĩa hay hơn, chứ có sao! Chất nhân đạo, nhân văn chi phối, thể hiện sống có hậu.

Trong mối quan hệ mới ‘khép lại quí khứ’ thì đừng nhắc lại tội ác của người này, người kia nữa. Vấn đề bây giờ người ta góp phần xây dựng cho một Việt Nam đổi mới và người ta đưa tri thức, nâng cao trình độ dân trí cho nước Việt thì đừng phân biệt người này, người kia; miễn là họ có tấm lòng giúp cho Việt Nam có hiệu quả.”

Một cựu chiến binh trong cuộc chiến tranh biên giới phía bắc, Ông Trần Bang, từ Sài Gòn cũng đưa ra ý kiến về việc Việt Nam và Hoa Kỳ cần khép lại quá khứ chiến tranh và hướng đến hợp tác xây dựng, phát triển cho Việt Nam.

“Tôi ‘bênh vực’ việc hướng đến tương lai, hướng thiện. Tôi cho rằng ngày xưa Ông Bob Kerrey tham gia chiến tranh thì cũng như bất cứ vị sĩ quan nào cũng phải thực hiện các mệnh lệnh chính trị.

Ngay như Ông Obama khi sang Việt Nam và phát biểu vào ngày 24 tháng 5 vứa rồi, nói rõ hai nước Việt Nam và Mỹ lúc đó trở thành thù địch bởi vì chủ nghĩa cộng sản và chiến tranh lạnh. Hai thứ này gây ra chiến tranh và ông ta tham gia chiến tranh nên gây ra tội ác và cũng đã sám hối. Ông ấy đã sám hối và không cần ai bênh vực, bào chữa cho ông về những điều đã xảy ra trong quá khứ.

Còn trong quá khức Việt Nam có nhiều vụ thảm sát do hai bên thực hiện. Ví dụ như vụ Mậu Thân ở Huế, rồi như trước năm 1975 hai bên pháo kích thì bên cộng sản cũng pháo kích vào dân; nhưng những người làm điều đó thì dấu mặt không nhận lỗi, đó mới là điều đáng chê trách!

Suốt từ năm 90 cho đến nay ông ta vận động cho học bổng Fulbright mà nhiều nhà chính trị, chính khách của Việt Nam được thụ hưởng học bổng này.”

Ngược với chủ trương

Tiến sĩ Hà Sĩ Phu, từ Đà Lạt, cho rằng những ý kiến phản đối việc chọn Ông Bob Kerrey là chủ tịch Hội đồng Tín thác của Đại học Fulbright Việt Nam là không phù hợp với chủ trương mà chính quyền và cả đảng cộng sản Việt Nam đề ra trong quan hệ Việt- Mỹ:

“Theo tôi thì bà Tôn Nữ Thị Ninh máy móc quá và chống lại quan điểm của đảng bà. Bởi vì kẻ thù nhất trên phương diện vĩ mô, người ta bỏ rồi. Trước đây đảng này (đảng cộng sản) chống Mỹ nhưng nay Mỹ samg hợp tác toàn diện, mỗi ngày một phát triển rồi.

Điều nguy hiểm là đối với Trung Quốc sau chiến tranh biên giới, đảng này viết trong tài liệu Trung Quốc là kẻ thù truyền kiếp - 1 ngàn năm đô hộ và trong thời cộng sản; thế mà bây giờ lại thân chưa từng có!

Bà Tôn Nữ Thị Ninh thành kiến với một người từng tham gia chiến tranh Việt Nam trước đây như thế là bà ta còn bảo hoàng hơn cả vua. Bà ta quên rằng chính ông ta có lời xin lỗi vì từng tham gia một cuộc chiến không có ý nghĩa.

Điều tốt nhất là bây giờ ông ta làm điều ích lợi cho dân trí, cho văn hóa Việt Nam. Phải dựa vào hoạt động trực tiếp của ông ta. Khi nào ông ta trực tiếp làm mà có vấn đề gì thì bà hãy nói.

Đảng này (đảng cộng sản) trên quan điểm công khai đã sửa rồi, sửa nhiều hơn bà rồi sao bà còn Mao-ít quá vậy!”

Đại tá Bùi Văn Bồng thì cho rằng chủ nghĩa lý lịch không thể nào còn được tồn tại trong thời đại hiện nay:

“Chủ nghĩa lý lịch chỉ có cộng sản hay dùng; nhưng quan điểm của tôi là con người hành động, làm việc mới như thế nào; chứ còn truy lại quá khức thế này, thế nọ thì mất hay, đâm ra thành sự nhỏ nhen.

Tầm nhìn mới phải trên cơ sở động cơ, ý nghĩa việc làm cho mặt khoa học, nhân văn, xã hội như thế nào!”

Phản đối

Nhà văn Nguyên Ngọc đưa ra ý kiến của ông sau khi có phản đối về chức chủ tịch Hội đồng Tín thác của  Đại học Fulbright Việt Nam của Ông Bob Kerrey. Nhà văn tự vấn trước đây bản thân ông và những đồng đội khác là lính Việt Cộng từng ‘nấp’ trong người dân để họ có thể cùng chết mà trong đó có cả những bà mẹ và em bé.

Một cựu chiến binh và hiện nay là nhà báo độc lập sống tại Nha Trang, Ông Võ Văn Tạo, có một bức thư ngỏ gửi đến người phản đối mạnh mẽ nhất là bà Tôn Nữ Thị Ninh, cựu Đại sứ Việt Nam tại Liên minh Châu Âu. Ông Võ Văn Tạo mong bà này đọc những ý kiến ủng hộ việc để Ông Bob Kerrey đảm nhận chức vụ chủ tịch Hội đồng Tín thác Đại học Fulbright Việt Nam nhằm có được quan điểm khách quan hơn.